Kalendarze innych kultur - różnice w mierzeniu czasu

Spójrzmy w stojący przed nami lub wyświetlony na ekranie komputera kalendarz. W chwili pisania tego tekstu mamy 19 dzień listopada 2020 roku po narodzinach Chrystusa. Czy zastanawialiście się kiedyś czy na całym świecie mamy dokładnie taką samą datę? Czy sposób mierzenia czasu różni się w różnych kulturach? Jeśli tak poniższy artykuł jest dla Ciebie.

Kalendarz gregoriański

Kalendarz Gregoriański jest kalendarzem słonecznym wprowadzonym przez Papieża Grzegorza XIII w 1582 roku. Co ciekawe jest to kalendarz Juliański z jedną poprawką, która wprowadziła rok przestępny mający zniwelować opóźnienia względem roku zwrotnikowego. 

Co ciekawe zmianę kalendarza bullą papieską stanowi kontynuacja zwyczajów ze starożytnego Rzymu, kiedy to kalendarzem w państwie opiekował się najwyższy Kapłan - Pontifex Maximus. Gdy wprowadzono kalendarz Juliański był nim Juliusz Cezar.

Zaraz po ogłoszeniu bulli, kalendarz został wprowadzony jedynie w kilku krajach katolickich: Hiszpanii, Portugalii, Polsce i Włoszech. Część krajów protestanckich przyjęła kalendarz o wiele później np. Wielka Brytania w 1752 roku. Ostatnim krajem Europejskim który dołączył do rodziny kalendarza gregoriańskiego była Grecja w 1923 i Turcja w 1927 roku.

Chiński kalendarz księżycowo słoneczny

Od 1912 roku Chiny przyjęły kalendarz gregoriański jednak najhuczniej obchodzonym świętem jest Chiński Nowy Rok, który jest pozostałością po tradycyjnym kalendarzu chińskim. Jest to święto ruchome, które przypada między końcem stycznia a początkiem lutego. Chiński kalendarz ma długą tradycję, bowiem zaczęto go używać już w II wieku p.n.e. Rok został podzielony na 12 miesięcy po 29 i 30 dni, a co trzy lata dodawany był miesiąc przestępny. Kalendarz chiński podzielony był w sześciesięcioletnie okresy, które złożone są z pięciu mniejszych reprezentujących żywioły: metal, drewno, ogień, wodę, ziemię. Każdy z tych okresów, który trwa 12 lat, jest symbolizowany przez 12 zwierząt: Szczur, Bawół, Tygrys, Królik, Smok, Wąż, Koń, Koza, Małpa, Kogut, Pies, Świnia. 2019 był rokiem Świni choć złośliwi twierdzą że raczej rokiem Nietoperza. Obecny rok jest rokiem Świni natomiast Chiński Nowy Rok 2021 będzie rokiem Bawołu. Według Chińskiej legendy Bawół jest chińskim symbolem sukcesu osiągniętego ciężką pracą. Chociaż działa powoli, to rozważnie. 

Muzułmański kalendarz księżycowy

Ciekawostką jest, że długość miesięcy muzułmańskich nie jest ustalona. Miesiąc zaczyna się pierwszego dnia po dniu, w którym księżyc został zobaczony w nowiu. Dzień trwa od wschodu do zachodu słońca. Jeśli obserwacjach księżyca ze względu na warunki atmosferyczne jest niemożliwa, za koniec miesiąca uznaje się trzydziesty dzień. Może się więc zdarzyć, że w różnych krajach miesiąc może zacząć się w inny dzień. Obecnie wyznawcy Mahometa obchodzą 1941 rok. Za pierwszy rok uznaje się hidżrę, czyli Wędrówkę Mahometa z Mekki do Medyny, które miało miejsce w 622 roku kalendarza gregoriańskiego. Kalendarz muzułmański liczy 354 dni. Obecnie nie stosuje się kalendarza muzułmańskiego w oficjalnych okolicznościach - jedynie dla celów religijnych. 

Kalendarz żydowski

Obecnie według kalendarza żydowskiego mamy 5780/5781 rok od stworzenia świata. Według ustaleń żydowskich religijnych autorytetów nastąpiło to 7 października 3761 p.n.e.

Rok rozpoczyna miesiąc nisan, w którym upamiętnia się wyjście Żydów z niewoli egipskiej. Rok dzielimy na 12 miesięcy o długości 29 i 30 dni. Podobnie jak w kalendarzu chińskim, co dwa lub trzy lata wprowadza się dodatkowy miesiąc zwany adar szeni. Według kalendarza żydowskiego doba zaczyna się i kończy o zachodzie słońca. Z ciekawostek, pora dzienna podzielona jest na 12 godzin - a więc godzina według kalendarza żydowskiego nie trwa 60 minut, a 1/12 części między wschodem a zachodem słońca. Przekłada się to na pory modlitw i posiłków. 

Kalendarz aztecki

Kalendarz Aztecki jest dość ciekawy, bowiem Aztekowie używali równolegle dwóch rodzajów kalendarza - kalendarza słonecznego i kalendarza wróżbiarskiego. Pierwszy z nich liczył 365 dni i składał się z 18 miesięcy po 20 dni oraz 5 dodatkowych dni (Nemotemi), które uznawano za pechowe. Nazwy miesięcy pochodziły od rolnictwa. Korzystając z kalendarza wróżbiarskiego Aztekowie próbowali przepowiadać przyszłość np. dalsze losy urodzonego w danym dniu człowieka. W roku zrównania się obu kalendarzy, co następowało co 52 lata, rozpoczynała się kolejna epoka. W tym czasie następowały wielkie uroczystości religijne. 

Jak widzicie istnieją kulturowe różnice w mierzeniu czasu. Kalendarze też są - lub były - różne. Mamy nadzieję, że przybliżyliśmy Wam ciekawe przykłady. :)